Wśród wielu sposobów na upiększenie oraz ochronę wewnętrznych i zewnętrznych ścian budynków ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie tynków dekoracyjnych, do których zaliczany jest również tynk mozaikowy, zwany inaczej marmolitem. Jego rosnąca popularność w branży budowlanej wynika z walorów estetycznych i praktycznych, jakie posiada.
Co to jest tynk mozaikowy i jakie ma zastosowanie?
Marmolit powstaje z połączenia szlachetnego lub syntetycznego kruszywa z akrylową masą żywiczną, która może przybierać różne zabarwienie. Tynk mozaikowy zwykle znajduje zastosowanie jako powłoka dekoracyjna na fragmentach ścian wewnętrznych w miejscach szczególnie narażonych na zabrudzenia, zarówno w domach i mieszkaniach (ściany w kuchni, klatki schodowe), jak i obiektach użyteczności publicznej (korytarze, poczekalnie). Nakłada się go również na elewacje budynków, z uwagi na dużą odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne, jak mróz czy wilgoć. W tym przypadku można nim ozdobić cokoły, gzymsy, słupki ogrodzeniowe, a nawet kominy. W użytku zewnętrznym marmolit nie tylko zabezpiecza powierzchnię elewacyjną, ale także ogranicza pracochłonność materiału budowlanego, pełniąc jednocześnie funkcję dekoracyjną. Należycie nałożony w odpowiednio dopasowanym kolorze przypomina naturalny kamień. Poza tym tynk mozaikowy jest bardzo łatwy do czyszczenia i nie wymaga konserwacji.
Rodzaje marmolitu
Wyróżnia się kilka odmian tynku mozaikowego ze względu na rodzaj zastosowanego kruszywa i domieszek dodanych do masy żywicznej:
- marmolit z naturalnym kruszywem – jest to tynk akrylowy, którego bazę stanowią barwione piaski lub naturalne kruszywo marmurowe,
- tynk mozaikowy z kruszywem syntetycznym – to tańszy wariant tynku mozaikowego, gdzie sztuczne tworzywo zastępuje surowiec naturalny,
- marmolit z brokatem – w tej wersji brokat stanowi dodatek do kruszywa pochodzenia naturalnego albo syntetycznego (często stosowane przy wykańczaniu pomieszczeń w stylu glamour)
Innym kryterium podziału tynku mozaikowego jest grubość ziaren. Biorąc to pod uwagę możemy wyodrębnić następujące kategorie:
- marmolit drobnoziarnisty – ziarna kruszywa posiadają średnicę od 0,5 do 1,0 mm
- tynk średnioziarnisty – średnica ziaren wynosi tutaj od 1,2 do 2,0 mm
- marmolit gruboziarnisty – średnica ziaren mieści się w przedziale od 2,0 do 3,0 mm
W praktyce najczęściej wykorzystuje się marmolity o średniej wielkości ziaren. Materiał gruboziarnisty, choć posiada większe walory dekoracyjne jest jednak mniej wydajny. Przy mniejszym uziarnieniu jego zużycie wynosi od 3 do 4 kg/m², natomiast jeśli zastosujemy gęstszy granulat będzie to nawet 7 kg/m².
Jak przygotować podłoże pod marmolit?
W pierwszej kolejności na oczyszczoną ścianę należy nałożyć tynk podkładowy, aby wyrównać i wygładzić jej powierzchnię. Następnie trzeba odczekać aż ściana całkowicie wyschnie. Wówczas możemy przystąpić do położenia właściwej warstwy tynku mozaikowego. Nie zaleca się jego nanoszenia na powierzchnie poziome, szczególnie jeśli są one zlokalizowane na zewnątrz budynku.
Jak nakładać marmolit na ścianę?
Wskazane jest, aby prace związane z nakładaniem tynku mozaikowego wykonywała osoba posiadająca doświadczenie w tym zakresie. Do ich przeprowadzenia będziemy potrzebowali takich narzędzi, jak: paca, wiertarka z mieszadłem albo szpachelka do przemieszania masy po otwarciu opakowania. Proces tynkowania przebiega analogicznie do szpachlowania, nadwyżkę marmolitu umieszczamy w wiaderku, mieszając z resztą masy. Zalecane jest nakładanie tynku na betonowe podłoże, z tej racji że charakteryzuje się ono niskim wchłanianiem wody. Wymagana temperatura do przeprowadzenia tego rodzaju prac wynosi od +5 do +25 stopni C, przy czym optymalna temperatura nie powinna być niższa od 10 stopni C. Drugim warunkiem jest względnie niska wilgotność powietrza. Im większe zawilgocenie i niższa temperatura, tym czas wiązania materiału będzie dłuższy. Jeżeli zamierzamy kłaść tynk na zewnątrz budynku, pamiętajmy aby nie wykonywać tych robót w nadmiernym słońcu oraz w czasie opadów deszczu.
Przebieg prac wygląda następująco. Najpierw należy dokładnie wymieszać masę żywiczną. Potem nanosimy ją na pacę, którą przesuwamy w jednym kierunku rozprowadzając marmolit po powierzchni ściany. Wyrównywanie tynku odbywa się poprzez nałożenie dwóch dochodzących do siebie warstw i zatarcie występującej pomiędzy nimi granicy. Istotna jest ciągłość pracy na określonym obszarze muru, aby nie dopuścić do zastygnięcia materiału, co spowodowałoby uwidocznienie się brzegów pomiędzy tynkiem nałożonym przed i po przerwie.
Zalety marmolitu
Pierwszą zaletą tynku mozaikowego jest jego szczególny efekt dekoracyjny, wynikający z naturalnego piękna zatopionych w żywicy kolorowych kruszyw. Bogata kolorystyka ma duże znaczenie zwłaszcza przy aranżacji wnętrz. Ułatwia to dostosowanie się do dominującego kolorytu elementów otoczenia. Kolejnym atutem marmolitu jest wysoka wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne, co jest związane z jego elastycznością, a powstające sporadycznie rysy, dzięki specyficznej strukturze materiału są dobrze zatuszowane. Liczy się także jego duża odporność na czynniki atmosferyczne. Na przykład zimą rzadziej niż w przypadku zastosowania innych materiałów mogą wystąpić przebarwienia lub wykwity, które łatwo jest usunąć wodą pod wysokim ciśnieniem. Niewątpliwym atutem tynku mozaikowego jest również jego relatywnie niska cena. Waha się ona w przedziale od 100 do 200 zł za 25-kilogramowe wiaderko, które wystarcza na pokrycie 5-6 m² powierzchni.
Na co zwracać uwagę przy zakupie tynku mozaikowego?
- Kupując marmolit powinno się sprawdzić termin jego przydatności, który najczęściej wynosi 12 miesięcy od daty produkcji.
- Tynk żywiczny w postaci drobnoziarnistego granulatu dużo szybciej przywiera do ściany i jest łatwiejszy do naniesienia od średnio- i gruboziarnistego.
- Musimy jednakże pamiętać, że wybierając kolor marmolitu, po zastygnięciu masy jej barwa nieco zblednie, a wtenczas finalny efekt będzie zależał właśnie od grubości ziaren zatopionych w żywicy.
